1. Aandachtspunten voor na de uitvaart

vlinders

Na de uitvaart

Na de uitvaart is er vaak nog veel te doen en uit te zoeken, afhankelijk van wie er is overleden en wie de nabestaanden zijn.

1. 1 Nalatenschap

Een nalatenschap bestaat uit alle bezittingen - inclusief schulden - van de overledene. De nalatenschap valt toe aan de erfgenamen, die vervolgens uit moeten zoeken of en hoe de verdeling van de nalatenschap is geregeld. De eerste stap is navragen bij de notaris of er een codicil en/of testament aanwezig is van de overledene. Is er geen testament of codicil, dan is de verdeling van de nalatenschap aan de nabestaanden zelf. Daar waar het om geld gaat, treedt het versterferfrecht, de wettelijke verdeelsleutel, in werking.

Na een overlijden kan de bank de rekening van de overledene blokkeren. Om de beschikking te houden over de bankrekening wordt een verklaring van erfrecht gevraagd. Een uitzondering geldt voor de langstlevende partner en eventuele kinderen. Is er geen testament opgesteld en is het totale saldo minder dan € 100.000,-- is er geen verklaring van erfrecht nodig om te kunnen beschikken over de bankrekening.

Voor het bezoek aan de notaris zijn de volgende papieren nodig:

  • akte van overlijden
  • trouwboekje of samenlevingscontract
  • lijst met de u bekende namen en adressen van erfgenamen
  • een geldig legitimatiebewijs van uzelf (paspoort/rijbewijs/identiteitskaart)

1.  2 Banken en verzekeringen

De verklaring van erfrecht en akte van overlijden dienen eveneens overlegd te worden bij o.a. verzekeringsmaatschappijen om tot uitkering te kunnen overgaan. Ook bij banken hebben nabestaanden, niet zijnde de langstlevende partner en/of eventuele kinderen, deze verklaringen nodig als de nabestaanden de tenaamstelling van de rekening willen wijzigen, rekeningen van de uitvaart willen betalen en/of de rekening(en) willen opzeggen.

Het is belangrijk dat bankinstellingen en verzekeraars schriftelijk op de hoogte worden gebracht van het overlijden. Vraag bij de bank en mogelijke verzekeraars na welke gegevens en documenten zij nodig hebben.

  • Uitkeringen van levens-/overlijdensrisicoverzekering

Bij dit soort verzekeringen moet men rekening houden met wie de premie heeft betaald. Als de overledene op zijn eigen leven de verzekering had afgesloten c.q. de premie zelf heeft betaald is de uitkering met erfbelasting belast.

Heeft de begunstigde (degene die op het leven van de overledene de verzekering had afgesloten) echter de premie zelf betaald, dan is de uitkering niet belast met erfbelasting. Met een kopie van de akte van overlijden en een gewaarmerkt afschrift van de verklaring van erfrecht kan men de uitkering claimen. In een kort briefje verzoekt men de verzekeringsmaatschappij het verzekerde bedrag uit te keren op de bank/girorekening van de begunstigde.

Indien de overledene een verzekering op het eigen leven had gesloten dan dient u naast de akte van overlijden en verklaring van erfrecht daar ook een getekende verklaring van de eventuele andere erfgenamen in te sluiten. In deze verklaring moeten zij u machtigen het bedrag in ontvangst te nemen. U kunt echter ook het bedrag op de rekening (indien nog niet opgezegd) van de overledene laten storten, immers alleen degene die daartoe gerechtigd is (b.v. de executeur-testamentair) heeft toegang tot de bank/giro tegoeden van de overledene.

Vergeet in alle bovenstaande gevallen niet de volledige naam, adres, woonplaats en ibannummer te vermelden.

  • Beëindigen verzekeringen

Indien de overledene verzekeringen heeft die u wilt beëindigen, dan kunt u dit aangeven bij de desbetreffende verzekeringsmaatschappij. In een kort briefje deelt u hen mee dat de verzekerde is overleden en dat u per heden de verzekering wil beëindigen. Bij dit briefje sluit u een kopie van de akte van overlijden in.

De meeste verzekeringsmaatschappijen zijn dan bereid de verzekering per direct te beëindigen en soms storten ze de reeds betaalde premie over het nog te lopen verzekeringsjaar/termijn terug. Ook meerjarige verzekeringsovereenkomsten (5, 10 of meer jaren) kunnen op deze wijze beëindigd worden.

Indien de overledene een verzekeringsadviseur heeft, is het verstandig daar contact mee op te nemen in verband met het afwikkelen van alle via hem afgesloten verzekeringen.

1. 3 Belastingopgave

Nabestaanden dienen overigens wel alle rekeningen i.v.m. de uitvaart te bewaren. Ze kunnen namelijk ten laste worden gebracht van de nalatenschap en de belasting over de erfenis.

De nabestaanden moeten -indien de overledene inkomstenbelasting betaalde- een aangiftebiljet invullen over de periode van 1 januari tot en met de maand van overlijden. De kosten van de uitvaart kunnen echter sinds 2009 niet meer als aftrekpost worden opgevoerd.

De erfgenamen moeten binnen 8 maanden na het overlijden van de erflater aangifte doen van hun deel van de erfenis. De belasting over de erfenis heet erfbelasting.

1. 4 Pensioen, loon, salaris etc.

Ook eventuele pensioenverzekeraar(s) en/of werkgever(s) moeten door de nabestaanden van het overlijden op de hoogte gesteld. Dit vanwege eventuele vervolg- c.q. sociale uitkeringen zoals weduwen/weduwnaars- en wezen pensioen e.d. In de meeste CAO wordt het salaris nog één of meerdere maanden doorbetaald na het overlijden van een werknemer.

1. 5 Uitkeringen

Indien de overledene een uitkering heeft (aow, ww, wao etc.), dient men ook de uitkeringsinstantie van het overlijden van de verzekerde op de hoogte te stellen. De nabestaanden: (echtgen(o)t(e), minderjarige kinderen of iemand anders waarmee de overledene samenwoonde ontvangen van de uitkeringsinstantie veelal nog een zogenaamde onbelaste slotuitkering.

Deze slotuitkering bestaat meestal uit het resterende gedeelte van de maand van overlijden en de daarop volgende maand.
Valt men niet onder de drie voornoemde groepen van nabestaanden, dan heeft men veelal nog wel recht op de nog niet uitbetaalde maand na de dag van overlijden en de eventuele vakantietoeslag.

Tot slot

Niet altijd is er voldoende tijd om je als nabestaande zelf met de nalatenschap bezig te houden. In dat geval kan een beroep gedaan worden op professionals die hierbij kunnen ondersteunen.

Nabestaandeuitkering via de ANW

Voogdij